Het Staatenboek

Het heeft even geduurd, maar bereidt u voor op een lang verhaal.

Op 2 oktober 1989 stuurde Marc mij een ruw concept toe van het Staatenboek.
Het manuscript bestond uit een verzameling korte verhalen; over de geschiedenis van Ooit, uitleg over de Ooitgroet, de organisatie van het bestuur, uitleg over de symboliek van het wapen en verder werden alle karakters die op dat moment een rol speelden in het Land voorgesteld en van perspectief voorzien. Te beginnen met de Gouverneur en natuurlijk Rondalia en Wildebras. Daarnaast kwamen de Luie Lakei, Rak de Reiger, Sterk de Ridderman, de reuzen Dan, Toen en Ooit, Graniet-Sterker-Dan-Ik-Kan-Niet, Kos met de Snor en Sap de Aardwortel uitgebreid aan bod en het manuscript werd afgesloten met de teksten van twee liedjes.
De bedoeling was dat er een aantal illustraties die ik al eerder had gemaakt, opnieuw gebruikt zou gaan worden, zoals de ansichtkaarten, de landkaart en de tekeningen van de Ooitgroet. Het geheel moest worden aangevuld met een tiental nieuwe illustraties.
De eerste nieuwe illustratie, die ik maakte was er een van de Gouverneur in zijn werkkamer. Dit is een eerste schets in kleur.

Behalve originele schetsen en hier en daar een afgekeurde illustratie beschik ik helemaal niet meer over origineel materiaal, dus de meeste definitieve versies van illustraties die ik door dit hele blog heen laat zien zijn vrijwel allemaal scans van de gedrukte afbeeldingen. Omdat deze illustratie nooit gebruikt is , beschik ik in dit geval helaas alleen maar over een z/w-kopie.

In deze illustratie heb ik de gouverneur afgebeeld in zijn allereerste - hoe zal ik het zeggen - tenue, gewaad, kostuum? Eerlijk gezegd een beetje een hobbezakje, nietwaar?

Dat kon en moest beter, vond Marjan. Er kwam dus al snel een nieuw Gouverneurskostuum. Dat betekende dat ik de illustratie moest aanpassen aan de nieuwe situatie. Ik maakte dus een nieuwe schets, overigens ook met wat meer aandacht voor de detaillering van de achtergrond, want ik had een soort homo universalis voor ogen.

Leuk hoor John, maar dat skelet kan echt niet! Nog maar wat boeken dan, en nog meer flessen en stolpen en schriftrollen.

En de definitieve versie. Deze is wel gebruikt, maar niet voor het Staatenboek (dat is er tenslotte nooit gekomen; in ieder geval niet in deze vorm). Deze komt uit de folder van AD 4 (1992).

En een gespiegelde detailversie uit nog een latere uitgave, n.l. "De Wereld van uw Stoutste Dromen, een avonturenboek uit Het Land van Ooit" uit 2002. Maar daarover later meer.

In de "Organisatieboom" werden de verschillende ministeries en kabinetten gepresenteerd.
Ik citeer:
De regering van Het Land van Ooit ziet er zo uit:
1 Het Ministerie van de Plaatsheren, de Ooiters die voor de Ooitgroet zorgen, alle buitenlanders ontvangen en de parkeerterreinen voor auto, fiets en motor beheren.
2 Het Kabinet van de Hofdames, de Ooiters die de visa (bewijs tot toetreding) verstrekken.
3 Het Kabinet van de Freules, de Ooiters die de informatie geven, rondleidingen verzorgen en weten wie jarig is.
4 Het Ministerie van de Servanten, de Ooiters die voor limonade, taart en koek zorgen.
5 Het Ministerie van de Attractanten, de Ooiters die de attracties verzorgen.
6 Het Ministerie van de Briljanten, de Ooiters die het land netjes houden.
7 Het Kabinet van de Lavanten, de Ooiters die de kleding verzorgen.
8 Het Ministerie van de Vivanten, de Ooiters die de tuinen onderhouden.
9 Het Ministerie van de Geniasten, de Ooiters die deel uitmaken van de technische dienst.
10 Het Ministerie van de Theatranten, de Ooiters die voor de theaters en de paarden zorgen.
11 Het Ministerie van de Administranten, de Ooiters die de OoitSenten bewaren.

Van deze illustratie heb ik alleen nog maar een onvoltooide potloodschets. Ik heb er wel een definitieve versie in kleur van gemaakt, maar die heb ik sindsdien nooit meer in enige vorm of in druk teruggezien.

Deze illustratie maakte ik bij het verhaal van De Luie Lakei, die een anecdote vertelde over een "zenuwachtige dienstmaagd, die per ongeluk enige druppels rode wijn op de kraag en in de hals van een der gasten, een jonge gravin, schonk".

Hij vervolgt, en ik citeer: " Zij gilde het uit alsof zij vermoord werd en terwijl een stroompje rode wijn langzaam van haar hals naar haar Gravinnespietje liep, probeerde ik met mijn kanten zakdoekje, dat ik altijd in mijn rechtermouw draag, het heel vervelende af te wenden door dat stroompje rode wijn, voordat het haar schapje had bereikt, te onderscheppen."

Alle illustraties uit deze post zijn nooit gebruikt voor het oorspronkelijke doel, n.l. het Staatenboek, omdat dat boek nooit verschenen is. Toch zijn er een aantal, waaronder de volgende, die wel voor andere doeleinden zijn gebruikt.

Zo is deze, evenals de zenuwachtige dienstmaagd en de Gouverneur, bijvoorbeeld afgebeeld op de folder "Voorlichting voor Delegaties uit het Buitenland" uit AD 3 (1991).

De volgende illustraties waren bedoeld voor het hoofdstuk over Dan, Toen en Ooit.
Ook hier droeg de Gouverneur in eerste opzet zijn oorspronkelijke "hobbezakje".
Deze illustratie hoort bij de passage:
"De Gouverneur werd direct gewaarschuwd en die klom in de hoogste toren van het kasteel om goed te kunnen kijken wat er allemaal aan de hand was. De Luie Lakei moest hem een verrekijker brengen en een papier en pen zodat hij neer kon schrijven wat hij allemaal zag."

En een detail dat jaren later (in 2002) ook gebruikt is in "De Wereld van uw Stoutste Dromen".

En ook hier weer een tweede versie in potlood met de Gouverneur in zijn nieuwe outfit en met een iets ander perspectief.

Ook van de definitieve illustratie heb ik slechts een z/w-kopie overgehouden.

Dan, Toen en Ooit stellen zich voor aan de gouverneur.

"....en soms wonen er vogels in, zei Ooit" over de bomen die uit hun hoofden groeiden.
Dit is een eerste schets in kleur.

De definitieve illustratie en de vorige van de drie reuzen met de Gouverneur zijn beiden gebruikt in "De Wereld van uw Stoutste Dromen".

En deze met de boom helemaal, stond achter op "Kloontje's Reuzenboek", het programmaboek van Kloontje, de theatershow.

Ook deze tekening is vele malen gebruikt. Onder andere op briefpapier, folders, het Graniet Telegram, enz. enz.
"En soms til ik wel eens een paard voor ze op, maar dan moet ik wel goede zin hebben, hoor."

Deze laatste was een afsluitende illustratie. Marc had als aanwijzing opgeschreven "vriendelijk kijkende bomen met aan de horizon Rondalia te paard". Omdat het vrijwel ondoenlijk is om een herkenbare Rondalia aan de horizon te tekenen, koos ik voor een iets andere variant.
Dit is een scan uit de folder van AD 4 (1992) Voorlichting voor Delegaties uit het Buitenland (Groepen); de enige toepassing van deze tekening die ik ken.